Чаатлая

Өнөөдөр дэлхий дээр 930 сая хүн интернэтийг өдөр
тутмынхаа амьдралд хэрэглэж даджээ.

Ердөө нэг жилийн дараа гэхэд энэ тоо 1.35 тэрбумд хүрнэ гэж эрдэмтэд үзэж байгаа нь хэрэглэгчид хоногоор бус цаг хором бүрт өсөн нэмэгдэж, хүн төрөлхтнийг бүхэлд нь хэрсэн аварга тор эх дэлхийг бүрхэх гэж буйг илтгэж байна. Ийм сүлжээгээр сайн, муу зүйлийн аль нь ч бүтэж болох хэдий ч бидний амьдрал нэгэнт энэ сүлжээгүйгээр төсөөлөгдөхийн аргагүй болсон тул ач тус, аюул хорынх нь талаар уншигч Та мэдэхэд илүүдэхгүй биз ээ. Өнөөдөр интернэт зөвхөн мэдээлэл хайх хэрэгсэл болоод зогсохгүй, хүний харилцааны чухал хэрэгсэл болчихоод байна. Дэлхийн хоёр бөөрөнд байгаа хүмүүс бие биенээ харж, өөрт байгаа мэдээллээ бусдад өгч, санал бодлоо хуваалцан, өдрийг хамтдаа өнгөрүүлж, тоглож, үерхэж, бие биендээ дасан хайр сэтгэлтэй болцгоож, харилцан үнсэлтээ илгээх нь шинэ зүйл биш болжээ.
Монголын онлайн дахь бичил ертөнцөөр аялая

Шувуунд дайж илгээх сэтгэлийн үг шуудан холбоо үүсэхэд хол хоцрогдож байсантай адил өнөөдөр марк нааж, хайрцаганд захидал хийх нь шинэ үеийн сонголт биш болжээ. Захианыхаа хариуг жил тойрон хүлээж суудаг цаг түүх болон үлдэж, монголчууд интернэт хэрэглэдэг болсоор 10 дахь жилийнхээ нүүрийг үзэж байна. Зах зээлийн эрэлт хэрэгцээ болон хэрэглэгчдийнх нь тоо хамгийн хурдацтай нэмэгдсэн салбар бол яах аргагүй энэ салбар. Өнөөдөр Улаанбаатар хотод 75 интернэт кафе байнгын үйл ажиллагаа явуулж, хаана ч орсон сул компьютер ховор харагдана. Интернэт кафед завгүй суух залуусыг харвал дийлэнхи нь messenger-т орсон байлаа. Тэднээс интернэт кафед гол нь ямар зорилгоор ирдэг талаар нь тодруулбал, “энэ чинь нэг ёсны болзоо шүү дээ, мэдээж чаатлах, бас чаатлахын зэрэгцээ мэдээлэл олж авах..” зэргээр янз бүрийн хариултыг өгч байна.

Залуус дурласаар..

Захидал харилцааны нэгэн шинэ хэрэгсэл messenger шар гэрлээ анивчуулан, дуу шуутайхан ороод ирэхэд задлахгүй байна гэж үгүй. Үе үе тачигнатал хөхөрч, эсвэл гингэтэл уйлах нь халаг гарын арван хуруугаараа “ярьцгаах” залуус ийнхүү харилцсаар тив алгасан дурлаж, гэр бүл болсон тохиолдол ч цөөнгүй байдаг гэнэ

“Boss block”-ийн тухай сонссон л биз дээ?

Залууст тайван суугаад ярилцах газар олдохгүй байгаа нь үүнд тодорхой хэмжээгээр нөлөөлж байгаа бололтой. Алийн болгон шоудах вэ дээ. Тэгээд ч интернэтээр харилцах нь тэдэнд илүү нээлттэй, илэн далангүй байхад нь тус болдог ч байж болох юм. Гэвч энэ харилцааны хамгийн сул тал нь гэвэл ажил алба, гэр орноо ч мартан зөвхөн “чаат”-аар амьсгалж, бараг амьдарч эхлээд байгаад оршиж байна. Хэдийгээр албан байгууллагууд интернэтийн сүлжээгээ ажилтнуудддаа үнэ төлбөргүй хэрэглүүлдэг ч тэд нар нь эрх чөлөөгөө хэтрүүлэн ашиглаж, өдрийн турш чаатлаад суучихдаг үзэгдэл хаа сайгүй харагдах болжээ. Энэ нь албан байгууллагын үйл ажиллагаанд төдийгүй тухайн хүний ажил мэргэжилдээ өсөн дэгжих боломжид ч саад тотгор болохгүй гэхийн баталгаагүй. Эцэст нь хэлэхэд Та хичнээн чухал царай гарган ажиллаж буй дүр үзүүлэвч дарга тань таны компьютерийн дэлгэцийг сүлжээгээр хянаад мушилзаж суух вий.

Чаат хортой юу?

Хаа газрын chat room.-д орчихсон байж л байдаг алдартнуудыг “чаат мангас” гэхэд болно. Өдөр шөнөгүй сууж, нэг үгээр хэлбэл “чаат”-д донтоод буй залууст тунгий нь хэтрүүлсэн эм хор болдогийг сануулахад илүүдэхгүй байна. Ийнхүү хамаг цаг заваа “messenger, chat”-д зориулах нь бас л хортой гэнэ. Сэтгэцийн эмнэлэг, наркологийн төвд яг ийм тохиолдлоор ирж үйлчлүүлж байсан хүн цөөнгүй байдаг ажээ. Энэ нь тархины мэдрэлийн эс хэт ачааллыг даах чадваргүй болж, улмаар гэмтэн эмгэг болоход хүргэдэгтэй холбоотой. Биеийн эрүүл мэндээс дутахааргүй нэгэн аюул байдаг нь монголын зарим чаатанд хэрүүлийн бохир бүдүүлэг үгээр хоорондоо хэрэлдэж, үг үсгээр илэрхийлж болох хамаг муу үгийг урсгадаг бүдүүлэг хүмүүс их ордог болсон явдал юм. Зарим орны чаат бүдүүлэг үг хэллэг бичсэн тохиолдолд түүнийг нь олонд харуулдаггүй. **** хэлбэрээр гаргачихдаг байна. Хэрвээ та гадаад орнуудын чаатаар ордог бол тэдний ярианы өнгийг мэдэрч болох юм. АНУ, болон Европынхон ерөнхийдөө маш сэргэлэн, цоглог байдаг бол Азичууд хянуур болгоомжтой харьцдаг.

Чаатыг ажил хэрэгтээ ашиглая

Танд ямар нэг мэдээлэл хэрэгтэй бол чаат руу ороод бүгдээс нь асуухад л танд аль нэг нь зөв хариултыг заавал өгнө. Энэ талаас нь чаатыг ашиглаж сурвал ямар вэ? залуус аа. Мөн бизнесийн түншүүдтэйгээ харилцаж, яаралтай мэдээллээ солилцох байдлаар хамтран ажиллахад хамгийн тохиромжтой харилцаа гэдэгтэй ажил хэрэгч залуус санал нэг байна. Цаг хугацаа, орон зайг товчлон улс орон төдийгүй тив алгасуулан мэдээлэл авах боломжийг чаат Танд олгоно.

---

Мэдээллийн эх сурвалж: http://www.must.edu.mn

Read more »

Мэдлэгт дусал нэмэр - Баавгай гэж хэн бэ?

Та бүхэн баавгай гэхээр Оросын Ерөнхийлөгч юм уу өвөл цаг хаяанд ирсэн учир анчдын хорхойг хүргэдэг нөгөө нэг биерхүү хүрэн бор нөхрийн тухай ярих нь гэж эндүүрэв зай. Үнэт цаасны зах зээл зээлд оролцож, тухайн үнэт цаасны үнэ ханшийг унагаахын тулд үйл ажиллагаа явуулдаг хүнийг баавгай гэдэг юм байна. Баавгай нь эхлээд үнэт цаасыг өндөр үнээр худалдчихаад, дараа нь түүнийг хямд үнээр худалдаж авдаг гэнэ.

Read more »

welcome to my empire

Оршил үг
Эрхэм анги нэгт хамт олон болон багш та бүхэнд өөрийн чадан ядан бичиж буй “Ирээдүйн тухай роман” хэмээх авсаархан номынхоо зарим нэг сонирхолтой гэж үзсэн бүлгүүдээс боломжийнхоо хэрээр толилуулъя хэмээн зориглов. Таалагдах эсэхийг та бүхний мэргэн оюун болгооно буй заа. Мөн ирээдүйн тухай ямар сэдвээр хуудас эргүүлж тархи юугаан хэсэгхэн боловч бодролд оруулахыг хүсэж буй саналаа молхи намайг үл чамлан илгээх ахул миний бие хир чадлын хилээр тэрхүү сэдвээр бичвэрлэхийг оролдсуу. Та бүхэнд маш их баярлалаа.
Номын бүлэг: “Та биднийг юу хүлээж байгаа вэ?”
Дэд сэдэв: “Гэр бүл, гэрлэлт”
“Хүний харилцааны гүн гүнзгий ул үндэстэй, хувиршгүй систем болох гэр бүл нь газар бүр лавшран нэвтэрч буй эдийн засгийн үндсэн өөрчлөлтөд зохицох уян хатан байдлаар дутмаг юм” гэж нийгэм, улс төрч судлаач А. Мирдал бүр 1942 онд бичиж байлаа. Та бидний эргэн тойронд энэ үг өнөөдөр ч бодит биелэлээ олон нэг бол мөнгө, эрх мэдэл нэг бол гэр бүл гэсэн “without a trace” /гарах гарцгүй/ сонголт тулгаж байна. Ер нь тэгээд ч шинжлэх ухаан техник асар их хурдацтай хөгжиж буй энэ цаг үед гэр бүл нийгмийн үзэгдэл, байгууламжийн хувьд бүрэн үеэ өнгөрөөж, арилж үгүй болох юм гэж гадаадын зарим судлаачид нотлох болж. Өнгөц харвал хийрхэл мэт санагдах энэ дүгнэлт нь тохиолдлын зүйл биш юм. Дээр дурьдсанчлан та бидний ажиглаж буй нийгэм, амьдралын өдөр тутмын бодит байдал ийм дүгнэлтийг өөрөө нотолж байгаа юм шиг. Бидний сонгосон ардчилсан гэх чөлөөт эдийн засаг өөрөө асар их үйлдвэрлэл болон хотжилт төвлөрлийг зохиомлоор үүсгэж, тэр хэрээр хүмүүсийн хоорондох харилцааг эзэнгүй болгож байдаг. Энэ юу гэсэн үг болохыг дор тайлбарлах гэж оролдъё.
Хүмүүсийн харилцаа нэн олон янз байгаагаас болж тэд Марлаа, Жарантав юм уу Энхээ Азаа хоёр гэх мэтчилэн ямар нэгэн тодорхой хүний байдлаар хоорондоо харилцах нь улам бүр багасаж байгаа юм. Харилцааны хувь хүний сэтгэл хөдлөлийн агуулга нь үйл ажиллагааны харилцаанд улам бүр байр сууриа алдаж байна. Өөрөөр хэлвэл замын цагдаа, жолоочийн харилцаа, дарга, ажилтны харилцаа, худалдагч худалдан авагчийн харилцаа гэх мэт болж байна. Ийм харилцаанд, орж байгаа хүмүүс нь түвэггүй хялбар солигдож болох боловч уг харилцаанд ямар нэгэн өөрчлөлт огт гарахгүй. Ийм “эзэнгүйдэл” нь үйлдвэрлэлийн харилцаа, нийгмийн харилцааг хамраад зогсохгүй улмаар гэр бүлийн харилцаанд өдөр ирэх бүр бага багаар “шингэж” байна.
“Айл гэр нь оршин тогтнохын амин чухал төв биш, харин хэдэн хүмүүс өдөрт нэг удаа хамт хоол иддэг, унтдаг, өөр аятайхан сайн санаа бодож олоогүй ч юм уу ядарч зүдэрсэн үедээ цагаа өнгөрүүлдэг газар болж байна” гэж америкийн гэр бүл судлаачид шогшрох боллоо. Гэтэл чухам америк маягийн амьдралын хэв загвар, “american dream”-д хөтлөн дуудах голливудын “happy end”-ээр төгсдөг хар тамхичин болон биеэ үнэлэгчийг зөвтгөсөн эрх, эрх чөлөөтэйгээ гайхсан “тархи угаалт”, зөвхөн эмэгтэйчүүдийн эрх чөлөө гэсэн утгаар монголд төдийгүй дэлхийн олонхи тэмцэгчид нь “ойлгодог” жендерийн асуудал гэх зэрэг олон олон америк “эрх чөлөөний тунхаглал”-ууд нь өөрөө гэр бүлийг дээр шогшрохоор тодорхойлолтонд хүргэж байгааг тэд олж харахгүй байна. За энэ талаар дараа үргэлжлүүлэн тайлбарлах гэж оролдсуу.
Өнөөдөр салж сарниж байгаа гэр бүл, маргааш бүрмөсөн байхгүй болж болох юм гэж үзэж байгаа судлаачид гэр бүл салж сарнихгүй байх хамгийн зөв арга бол хэзээ ч гэр бүл болохгүй байх явдал мөн гэж бахархалтайгаар зарлах боллоо. Тэд өөрсдийгөө зөвтгөх гол баримт бол гэр бүл салж байгаа тоо, графикийн өсөлт юм. Үнэхээр ч зөвхөн Монголд төдийгүй дэлхий даяар гэр бүлийн цуцлалт нь үнэмлэхүй хэмжээгээрээ хүн ам болон гэр бүл бологсдын тоотой харьцуулахад жилээс жилд улам өсч байна. Сүүлийн 20 жилд гэр бүл салалтын давтамж 6 дахин өссөн байна. Манай улсад 5 гэр бүл тутмын нэг нь салж байна. Энд далд салалт буюу албан ёсоор гэр бүл цуцлуулаагүй ч хамт амьдардаггүй, тус тусдаа хамтран амьдрагчтай эсвэл байнгын хамтрагчтай “цаасан дээрх гэр бүл” – үүдийг оруулсангүй. Гэхдээ манай гэр бүл салалтын тоо ОХУ болон АНУ-ыг бодвол үлэмж бага тоо юм. ОХУ-д 3 гэр бүл тутмын 1 нь салж байхад АНУ-д 2 гэр бүл тутмын 1 нь салж байдаг байна.
Гэр бүлийн ариун нандийн холбоог “хятадын хулхи бараа”-наас ч долоон дор хэврэг болгож байгаа ямар хүчин зүйлүүд сүүлийн үед хүмүүсийн амьдралд бий болсныг бодох хэрэгтэй. Дэлхийн хувьд сүүлийн 50 жил, манайд бол сүүлийн 18 жилд хүмүүсийн гэр бүл болох явдал нь урьд өмнөх үеийг бодвол нилээд хожуу насандаа болж байгаа билээ. Урьд нь бид 18 жилийн өмнө барууны залуучууд 30 гараад гэрлэдэг тухай сонсоод өөрсдөө ч мэдэлгүй бие биенийгээ хараад жуумалздаг байж билээ. Бидний ах дүүс, таньдаг хүмүүс ихэвчлэн 25 наснаас дотогш гэрлэдэг, харин 30 гартлаа эхнэр нөхөртэй болж амжаагүй нэгнээ хол ойргүй, хөгшин залуугүй “хүүхэд нь хэнзэдлээ” гэж шавдуулдаг байснаас тэр. Тэмдэглэхэд БНМАУ гэж байхад “Нөхөргүй, эхнэргүй, хүүхэдгүйн татвар” гэж ажил хийж байгаа насанд хүрсэн хүн /гэр бүлгүй/ болгоноос авдаг татвар байсан гэвэл үүнийг уншиж буй залуу эрхэмүүд үл итгэн элэг нь хөших биз. Нэг талаас харахад хувь хүний өвөр түрийний асуудалд хүртэл хутгалдаж байсан хэт төвлөрсөн дарангуйлагч системийн өрөвдмөөр жишээ мэт ч энэ дилема нь нөгөө талаар бидний цээжээ дэлдэх дуртай Чингисийн сургааль “Биеэ засаад гэрээ зас, гэрээ засаад төрөө зас” гэсэн агуулгатай мэт эсвэл социалист нийгмийн коммунист гишүүн гэр бүлийн хувьд тогтвортой байх ёстой гэсэн шаардлага нь коммунистуудыг үзэн ядагчид сонсвол огиулмаар мэт ч “этатист” /төрийг нийгмийн хөгжлийн дээд үр дүн, зорилго гэж үздэг нэр томъёо. Ихэнхи улстөрийн үзэл баримтлалуудад илэрдэг/ талаас нь харвал аль ч эдийн засгийн үед ямарч засаглал өөрийн гишүүддээ “өмсүүлэх сонирхолтой хүлэг” байжээ гэж болох юм.
Дээрх “коммунист дарангуйлал”-ыг өнөөгийн цаг үетэй аналоги /адилтгал/ ашиглан жишвэл төрөөс олгож буй шинэ гэр бүлийн 500,000, хүүхдийн сар тутмын 3000, жилийн 100,000 гэх мэт мөнгөн дэмжлэг нь өөрөө нийгмийн эд эс болсон гэр бүлийг тогтвор суурьшилтай болгоход чиглэсэн “капиталист хахууль” гэж болох юм. Өөрөөр хэлвэл ямарч төр өөрийн гишүүдээ тогтвортой байлгахыг хүсдэг. Тэгж байж өөрсдөө тогтвортой байдлаа хангана. Ер нь дэлхийн түүхийг уншаад байхад гэр бүлгүй юм уу, хүүхэдгүй эсвэл хөнгөн амьдралтай хүмүүс л улс төрийн тэмцлийн хатуу ширүүн замуудыг сонгодог. Ихэвчлэн ийм хүмүүс л хувьсгал хийдэг. Сэдвээсээ халих гэж буй учир энд хазаараа татаад, өгүүлж буй сэдвээ цааш хөтөлсүү. /үргэлжлэл бий/

Read more »

Агуулгын Удирдлагын Систем (АУС - CMS)Content Management System

Read more »

!Y mail үүсгэх тухай

Либерти ДС-ийн магистрантын бие даалтын ажлаас толилуулав.

Read more »

МОНГОЛ УЛСАД “НЭЭЛТТЭЙ БОЛОН ЧӨЛӨӨТ ЭХ”-ИЙН ПРОГРАММ ХАНГАМЖИЙГ ХӨГЖҮҮЛЭХЭД ТӨРӨӨС БАРИМТЛАХ БОДЛОГО

Read more »